Sinh quyển có vai trò vô cùng quan trọng đối với các sinh vật sống trên trái đất. Tuy nhiên, có rất nhiều người không hiểu rõ sinh quyển là gì? Vậy nên chúng tôi sẽ chia sẻ cho các bạn những thông tin chi tiết để các bạn có thể hiểu rõ hơn.
Contents
Sinh quyển là gì?
Sinh quyển là một quyển của Trái Đất mà trong đó có toàn bộ các sinh vật đang sinh sống. Chiều dày của sinh quyển còn tùy thuộc vào giới hạn phân bố của các sinh vật:
- Giới hạn phía trên chính là nơi tiếp giáp với lớp ôzôn của khí quyển (22km).
- Giới hạn phía dưới xuống đến tận đáy đại dương (sâu nhất > 11km), ở lục địa xuống tới đáy của lớp vỏ phong hóa.
Tuy nhiên, các sinh vật lại không phân bố đồng đều trong toàn bộ chiều dày của tầng sinh quyển mà chỉ tập trung vào nơi có thực vật mọc, dày khoảng vài chục mét ở phía trên và dưới của bề mặt đất. Như vậy, giới hạn của sinh quyển gồm toàn bộ thủy quyền, phần thấp của khí quyền, lớp phủ thổ nhưỡng và lớp vỏ phong hóa.
Đặc điểm của sinh quyển
Sau khi đã tìm hiểu rõ khái niệm sinh quyển là gì ở bên trên, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về đặc điểm của tầng này ở dưới đây.
Thực vật chính là một thành viên quan trọng của sinh quyển. Có nhiều nhà khoa học cho rằng, khi Trái đất mới hình thành thì thành phần chủ yếu của khí quyển lúc bấy giờ là CO2 và hàm lượng oxy rất nhỏ. Mãi cho đến khi có thực vật xuất hiện, dưới tác dụng của quá trình quang hợp thì oxy mới được tạo ra, giúp cho con người nâng cao trí tuệ và các động vật lớn sống được.
Theo ước tính, thực vật trên Trái đất có đến khoảng hơn 500.000 loài. Thực vật sống cùng nhau sẽ được gọi là thảm thực vật như: thảm cây rừng, thảm đồng cỏ, thảm hoang mạc,…
Động vật trong sinh quyển có sự phân bố rất rộng. Theo ước tính, động vật trên Trái đất có đến khoảng 1,5 triệu loài. Người ta chia động vật theo từng đặc điểm sinh thái của bầy đàn trong các môi trường tự nhiên khác nhau thành: động vật rừng, động vật hoang mạc, động vật đồng cỏ, động vật núi cao,…
Sinh vật trên Trái đất đều có sự thích nghi mạnh mẽ, nhất là vi sinh vật. Chúng thích nghi mạnh và sinh sản rất nhanh. Thăm dò địa chất đã cho thấy ở dưới độ sâu hàng trăm mét, thậm chí là cả 1 cây số cũng đều có vi khuẩn. Một số loài cá và sinh vật phù du bậc thấp còn có thể sống được ở dưới biển với độ sâu lên đến hơn chục km.
Quá trình sống là quá trình mà các sinh vật chuyển hóa năng lượng của mặt trời thành năng lượng hóa học. Than và dầu mỏ cũng đều là xác của sinh vật diễn biến tích đọng tạo nên. Phong hóa đá, hình thành đất đều có sự tham gia tích cực của các loài sinh vật.
Sinh quyển của Trái đất có hàng tỉ năm phát triển mới hình thành nên môi trường sống như hiện nay. Trong quá trình diễn biến lâu dài đó, luôn có sự tham gia của tầng khí quyển, thủy quyển và vỏ Trái đất. Do đó, sự hình thành sinh quyển chính là kết quả của việc tiếp xúc nhau, hòa quyện và ảnh hưởng giữa khí quyển, thủy quyển và vỏ Trái đất.
Vai trò của tầng sinh quyển
Sau khi tìm hiểu về khái niệm, đặc điểm của tầng sinh quyển là gì ở bên trên, chắc chắn các bạn cũng thắc mắc sinh quyển có vai trò gì? Hãy theo dõi những thông tin dưới đây để tìm được câu trả lời nhé.
Sinh quyển cung cấp hệ sinh thái cần thiết để các sinh vật có thể tồn tại và phát triển. Sinh quyển cũng là nguồn cung cấp thực phẩm trên Trái Đất bởi hệ sinh thái đa dạng sinh học được phát triển rất mạnh mẽ.
Khu dự trữ sinh quyển là những nơi an toàn để bảo vệ động vật và thực vật. Đồng thời, nó còn giúp khôi phục lối sống truyền thống của các triều đại trong khu vực và bảo vệ dự đa dạng sinh học của khu vực đó. Sinh quyển gồm tất cả các loại sự sống và bất kỳ một quần xã sinh vật nào trên Trái Đất. Vậy nên cấp cao nhất của tổ chức sinh thái chính là sinh quyển.
Sinh quyển có đầy đủ các đặc điểm để trở thành một hệ thống có chức năng hỗ trợ cho sự sống của hành tinh, hỗ trợ kiểm soát sức khỏe của đất, nước và cả khí quyển.
Sinh quyển là một vùng hẹp ở trên bề mặt của Trái Đất, nơi có sự giao thoa kết hợp giữa đất, nước và không khí nên chỉ có ở vùng này thì sự sống mới có thể diễn ra. Đây là sự đóng góp có ý nghĩa rất quan trọng của quần xã sinh vật đối với Trái Đất.
Một số khu dự trữ sinh quyển lớn hiện nay
Sau khi tìm hiểu rõ sinh quyển là gì ở bên trên, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về một số khu dự trữ sinh quyển lớn trên thế giới và Việt Nam hiện nay ở dưới đây:
Trên thế giới
Khu dự trữ sinh quyển thế giới là khu bảo tồn thiên nhiên có hệ động thực vật rất độc đáo, phong phú, đa dạng và được UNESCO trao tặng danh hiệu. Đây chính là những khu vực có hệ sinh thái trên cạn hoặc ở bờ biển nhằm thúc đẩy các giải pháp cân bằng để bảo tồn sự đa dạng sinh học trên thế giới.
Một số khu dự trữ sinh quyển lớn trên thế giới hiện nay là:
- Công viên Quốc gia Pinnacles ở Mỹ: Là công viên quốc gia mới nhất ở vùng trung tâm California của Mỹ.
- Vùng Dự trữ sinh quyển Patagonia ở Chile: Là nơi có diện tích khoảng 660.000 ha nằm ở trên đỉnh núi Ranchland.
- Công viên Quốc gia Wakhan tại Afghanistan: Khu dự trữ sinh quyển này được xây dựng dưới sự trợ giúp của Hiệp hội bảo tồn động vật hoang dã New York.
- Khu Dự trữ sinh quyển Kimberley ở Australia: Là khu bảo tồn có tổng diện tích lên tới gần 5 triệu ha.
- Khu Dự trữ sinh quyển Hunsruck – Hochwald ở Đức: Là một công viên tự nhiên được thành lập mới nhất của châu Âu, là môi trường sống quan trọng của các loài cò đen, hổ, báo và sư tử.
Tại Việt Nam
Tại Việt Nam có các khu dự trữ sinh quyển lớn là:
- Khu Dự trữ sinh quyển Cần Giờ: Đây là khu dự trữ sinh quyển đầu tiên của Việt Nam được UNESCO công nhận. Với tổng diện tích 71.370 ha, khu vực rừng ngập mặn Cần Giờ đã được phục hồi sau khi bị chất độc hoá học từ chiến tranh huỷ diệt gây ra.
- Khu Dự trữ sinh quyển Châu thổ sông Hồng: Đây là khu dự trữ liên tỉnh gồm dải ven biển rộng lớn ở Thái Bình, Nam Định và Ninh Bình. Vùng lõi của khu dự trữ sinh quyển này chính là Vườn quốc gia Xuân Thuỷ và khu bảo tồn thiên nhiên ngập nước Tiền Hải.
- Khu Dự trữ sinh quyển Langbiang: Đây là khu dự trữ cũng được UNESCO công nhận vào năm 2015, là khu vực rừng nguyên sinh rộng lớn với vùng lõi là vườn quốc gia Bidoup Núi Bà.
Có thể bạn quan tâm:
Châu Á có bao nhiêu đới khí hậu? Đặc điểm từng loại
Hiệu ứng nhà kính là gì? Nguyên nhân, tác hại, cách khắc phục
Hy vọng bài viết này mang đến những thông tin hữu ích để các bạn có thể hiểu rõ sinh quyển là gì? Đặc điểm và vai trò của tầng sinh quyển là gì? Nếu vẫn còn vấn đề gì chưa rõ về nội dung của bài viết, các bạn hãy bình luận ở bên dưới để chúng tôi giải đáp chi tiết nhất.