Bạn đã từng nghe trên trên Báo cáo tài chính hợp nhất về cổ đông không kiểm soát, tuy nhiên bạn lại chưa hiểu cổ đông không kiểm soát là gì. Vậy bài viết dưới đây camnangdienmay.net sẽ giúp bạn giải đáp các thắc mắc xoay quanh cổ đông không kiểm soát là gì và lợi ích cổ đông không kiểm soát. Mời các bạn cùng theo dõi!
Contents
Cổ đông không kiểm soát là gì?
Đầu tiên để hiểu được cổ đông không kiểm soát là gì chúng ta đi qua một chút về định nghĩa cổ đông. Cổ đông được hiểu là cá nhân, tổ chức góp vốn vào một công ty cổ phần và sở hữu phần vốn góp tương ứng với cổ phần mà họ đã mua.
Cổ đông không kiểm soát là những cổ đông không có quyền kiểm soát trong doanh nghiệp mà mình đã tham gia đầu tư (trước đây còn được gọi là cổ đông thiểu số). Đây là khái niệm chỉ tồn tại đối với các công ty con. Thường thì cổ phần mà những cổ đông này nắm giữ sẽ dưới 50% cổ phần của công ty.
Lợi ích cổ đông không kiểm soát
Lợi ích của cổ đông không kiểm soát có tên tiếng Anh là Non-controlling shareholder interests. Đây là khoản lợi tức dành cho các cổ đông không kiểm soát trong công ty con.
Cổ đông không kiểm soát vẫn sẽ được nhận một phần trong lợi nhuận kinh doanh và cổ tức cũng được chia tương ứng với số cổ phần mà họ đang nắm giữ.
Trong báo cáo tài chính thì khoản mục này được hạch toán riêng thành mục là lợi nhuận sau thuế của cổ đông không kiểm soát (ở trên báo cáo kết quả kinh doanh) và lợi ích cổ đông không kiểm soát (trên bảng cân đối kế toán). Đây là các khoản mục chúng ta sẽ chỉ được thấy ở trong Báo cáo tài chính hợp nhất của công ty mẹ.
Trong kế toán, một hạng mục nào đó sẽ chỉ được ghi nhận khi hạng mục đó có các bằng chứng chắc chắn về sự hình thành của nó. Nên bạn sẽ không thấy những khoản đầu tư này được ghi trong báo cáo tài chính của các công ty con, dù cho công ty đó có nhiều cổ đông không kiểm soát nhỏ lẻ.
Xác định các tỷ lệ lợi ích cổ đông không kiểm soát
Ở đây xác định lợi ích cổ đông không kiểm soát sẽ được chia thành tỷ lệ lợi ích trực tiếp và xác định lợi ích gián tiếp.
Xác định tỷ lệ lợi ích trực tiếp (lợi ích cổ đông không kiểm soát và công ty mẹ)
Nếu công ty mẹ đang sở hữu một phần hoặc là sở hữu toàn bộ tài sản thuần trong công ty con thì lúc này công ty mẹ sẽ được hưởng lợi trực tiếp từ công ty con. Trong trường hợp công ty mẹ không sở hữu toàn bộ tài sản thuần của công ty con thì cổ đông không kiểm soát của công ty con vẫn sẽ được hưởng lợi ích tương ứng với tỷ lệ sở hữu tài sả1n thuần trong công ty con.
Từ đó có thể thấy được rằng lợi ích trực tiếp của cổ đông không kiểm soát và công ty mẹ đều tương ứng với tỷ lệ sở hữu tài sản thuần trong công ty con. Nếu tỷ lệ sở hữu được tài sản thuần công ty con càng lớn thì lợi ích cổ đông không kiểm soát và công ty mẹ cũng càng lớn và ngược lại.
Ví dụ: Công ty X là công ty con của công ty Y. Công ty Y đầu tư trực tiếp vào công ty X với tỷ lệ sở hữu vốn điều lệ là 70%.
Từ đó ta sẽ có được tỷ lệ lợi ích trực tiếp giữa công ty Y và các cổ đông không kiểm soát lần lượt là 70% và 30%.
Xác định lợi ích gián tiếp
Lợi ích gián tiếp là trường hợp mà công ty mẹ thực hiện quyền kiểm soát công ty con thông qua một công ty con khác nữa.
Lúc này, tỷ lệ lợi ích của công ty mẹ sẽ được xác định thông qua tỷ lệ lợi ích trực tiếp của công ty con đầu tư kia. Từ đó ta cũng sẽ xác định được tỷ lệ lợi ích trực tiếp lợi ích cổ đông không kiểm soát.
Ta có công thức:
Tỷ lệ % lợi ích gián tiếp công ty mẹ = Tỷ lệ % lợi ích công ty con đầu tư trực tiếp × Tỷ lệ % lợi ích của công ty con đầu tư trực tiếp tại công ty con đầu tư gián tiếp.
Ví dụ: Công ty X là công ty mẹ, đầu tư vào công ty con Y 70% giá trị thuần. Công ty con Y lại đầu tư trực tiếp vào công ty con Z 50%. Công ty mẹ X kiểm soát công ty con Z qua công ty con Y. Tính tỷ lệ lợi ích trực tiếp của cổ đông không kiểm soát tại công ty con Y và công ty con Z.
Lời giải:
Tỷ lệ lợi ích gián tiếp của công ty mẹ X tại công ty con Z = 70% × 50% = 35%
Tỷ lệ lợi ích trực tiếp của công ty X tại công ty Y = 70%
Tỷ lệ lợi ích trực tiếp của cổ đông không kiểm soát tại công ty Y= 30%
Tỷ lệ lợi ích gián tiếp cổ đông không kiểm soát tại công ty Z= 30%×50% = 15%
Tỷ lệ lợi ích trực tiếp cổ đông không kiểm soát tại công ty Z = 50%
Ý nghĩa của lợi ích cổ đông không kiểm soát được thể hiện trên báo cáo tài chính của công ty mẹ
Thông qua những con số về lợi ích cổ đông không kiểm soát trên báo cáo tài chính hợp nhất của công ty mẹ chúng ta sẽ xác định được về tỷ lệ sở hữu vốn trực tiếp cũng như vốn gián tiếp của công ty mẹ và cổ đông không kiểm soát trong công ty. Từ đó đã phản ánh cho ta thấy được về tình hình hoạt động kinh doanh của công ty đó có đang tốt hay không.
Do đó có thể thấy được lợi ích cổ đông không kiểm soát được thể hiện trên báo cáo tài chính đem đến ý nghĩa rất lớn, quyết định được một công ty có đáng để đầu tư hay không, công ty có đang gặp các vấn đề gì hay không.
Trên đây là bài viết của camnangdienmay.net về cổ đông không kiểm soát và lợi ích cổ đông không kiểm soát. Hi vọng từ những thông tin trên các bạn đã có cho mình những kiến thức và cái nhìn tổng quát hơn về cổ đông không kiểm soát.