Cụm từ hỉ nộ ái ố chắc hẳn bạn đã được nghe khá nhiều trong cuộc sống, trên mạng xã hội, trong văn chương,… Bạn có từng thắc mắc cụm từ hỉ nộ ái ố là gì mà lại được dùng phổ biến như thế? Hỉ nộ ái ố bắt nguồn từ đâu, với ý nghĩa gì? Để biết thêm chi tiết về hỉ nộ ái ố, bạn hãy đọc bài viết này của chúng tôi để có cái nhìn sâu sắc hơn về hỉ nộ ái ố nhé.
Contents
1. Hỉ nộ ái ố là gì?
Hỉ nộ ái ố lâu nay vẫn được dùng để thể hiện bốn sắc thái cảm xúc của con người trong cuộc sống. Tuy nhiên là ta thường thấy 4 từ này đi cùng với nhau chứ chẳng mấy khi được tách riêng ra. Vậy hỉ nộ ái ố là gì và có nguồn gốc từ đâu? Cùng chúng tôi khám phá câu trả lời nhé!
Hỉ nộ ái ố là gì trong từ Hán Việt?
Thực chất hỉ nộ ái ố là những từ Hán Việt dùng để diễn tả cảm xúc, sắc thái của mỗi con người. Với nghĩa tiếng Việt hiểu như sau:
Hỉ: Là từ Hán Việt mang ý nghĩa vui vẻ hạnh phúc. Hỉ là chữ tượng trưng cho niềm vui, niềm hạnh phúc, phấn khởi. Cảm xúc này có thể được bộc lộ qua ánh mắt, cử chỉ, nụ cười, hay những hành động, lời nói.
Nộ: Là từ mang ý nghĩa giận dữ, cảm xúc phẫn nộ. Nộ chính là sắc thái khó chịu, tức tối, giận dữ một cách đáng sợ khiến cho người ta trở nên đáng ghét. Đôi khi sự phẫn nộ quá mức giống như kiểu “tức nước vỡ bờ” sẽ khiến cho người ta không giữ được bình tĩnh mà làm những điều quá đáng hoặc sai lầm.
Ái: Là tính từ với hàm ý là yêu thương. Ái chính là cảm xúc yêu thương, thể hiện trái tim nhân ái, thương người. Từ ái không chỉ được dùng để diễn tả lòng nhân hậu thương người mà còn dùng để chỉ trạng thái cảm xúc yêu đến say mê của con người ta. Một số từ ghép đi với từ “ái” nhằm mục đích thể hiện tình yêu thương nói chung như: nhân ái, bác ái, tình ái, thân ái, ưu ái, …
Ố: Là từ có nghĩa là ghét. Chữ ố chính là sắc thái khi con người ta thể hiện sự ganh ghét, lòng đố kỵ dẫn đến sự thù hằn. Ố đồng thời còn là cảm xúc khó chịu, chán ghét theo kiểu không ưa, không vừa lòng đối với những gì mà mình không thích.
Cả bốn cảm xúc hỉ nộ ái ố là thứ đều xuất hiện trong mỗi một con người, chẳng qua là chúng ta còn chưa rõ hỉ nộ ái ố là gì mà thôi.
Hỉ nộ ái ố là gì trong Phật giáo?
Trong Phật giáo cũng có hỉ nộ ái ố. Vậy hỉ nộ ái ố là gì trong Phật giáo? Nhìn chung thì nghĩa của chúng vẫn không có gì khác. Cái khác ở đây có chăng chỉ là trong Phật giáo 4 tính từ này không còn là những từ chỉ cảm xúc thông thường, nó trở thành những yếu tố quan trọng quyết định sự tốt xấu của mỗi người.
Hỉ nộ ái ố trong đạo Phật là 4 trong 7 trạng thái cảm xúc của con người: Tham sân si hỉ nộ ái ố. Đây là những sắc thái cảm xúc thường thấy ở mỗi người. Những sắc thái này không đơn thuần là để diễn tả cảm xúc mà còn là những yếu tố điều kiện giúp chúng ta hướng đến những điều tích cực trong cuộc sống.
Tham sân si hỉ nộ ái ố là gì?
Như đã nói ở trên, tham sân si hỉ nộ ái ố là 7 trạng thái tâm trạng bình thường của con người. Các sắc thái cảm xúc này sẽ làm cho con người ta bị lôi cuốn, kéo theo suy nghĩ hành động, lời nói dựa vào những trạng thái này.
Bởi vậy, tham sân si hỉ nộ ái ố được xem là giới hạn của con người. 7 trạng thái này luôn phải được tiết chế để không làm ảnh hưởng tới hành vi và suy nghĩ của chúng ta.
Phật giáo luôn hướng con người ta đến những cái tốt đẹp trong cuộc sống, hướng ta đến với chân thiện mỹ. Vì thế, mọi cảm xúc tiêu cực cần phải có chừng mực để không tác động xấu tới tâm tính con người. Tham sân si hỉ nộ ái ố từ đó trở thành thước đo để đánh giá nhân tâm. Cũng vì thế mà trong đạo Phật người ta thường khuyên rằng phải biết kiểm soát tham sân si hỉ nộ ái ố.
2. Kiểm soát tham sân si hỉ nộ ái ố trong mỗi người
Việc kiểm soát cảm xúc cá nhân là điều nên làm. Đặc biệt là khi những trạng thái cảm xúc đó được bộc lộ thái quá gây tác động rất lớn đến với bản tính của con người ta. Để kiểm soát tốt 7 trạng thái cảm xúc tham sân si hỉ nộ ái ố, bạn nên nhớ kỹ những điều này:
Luôn yêu thương bản thân mình: Cuộc sống vốn dĩ là chẳng bao giờ bằng phẳng, êm ả. Sẽ có những lúc cuộc sống này trở nên khó khăn hay có những thời điểm khiến bản thân chúng ta mệt mỏi. Việc yêu thương bản thân sẽ giúp tâm trạng tốt hơn, tâm hồn thư thái. Từ đó, những cảm xúc tiêu cực chán ghét, ganh ghét, khó chịu cũng dần trở nên tan biến trước tâm thế thư thả của chính bản thân bạn.
Sống lạc quan, suy nghĩ tích cực: Lối sống lạc quan sẽ giúp những suy nghĩ tham sân si dần dần thoát khỏi tâm trí bạn. Khi đó tham sân si hỉ nộ ái ố chỉ còn những cảm xúc hỉ, ái tích cực và lạc quan. Đồng thời lối suy nghĩ lạc quan tích cực sẽ khiến bạn nhẹ nhõm, không bị những yếu tố bên ngoài tác động xấu. Từ đó dần kiểm soát được thái độ và tâm trí bản thân.
Tránh nghĩ quá nhiều về những điều nhỏ nhặt: Đôi khi những điều nhỏ nhặt tích tụ lại sẽ gây ức chế. Điều đó lâu dần làm cho bản tính con người vốn dĩ hòa nhã, thiện lành trở nên cáu gắt, khó chịu.
Chính cái trạng thái khó chịu, gắt gỏng ấy sẽ đẩy bạn ra xa với mọi người xung quanh. Đôi khi dẫn đến những hiểu lầm làm cho cảm xúc tham sân si hỉ nộ ái ố bên trong sâu thẳm con người bạn bộc phát. Thế nên, nếu bạn muốn kiểm soát tham sân si hỉ nộ ái ố, hãy học cách bỏ qua những thứ nhỏ nhặt trong cuộc sống hằng ngày.
Chia sẻ niềm vui với mọi người: Sự sẻ chia chính là liều thuốc tinh thần tuyệt vời dành cho tất cả mọi người. Để học cách kiểm soát tham sân si hỉ nộ ái ố, bạn có thể bắt đầu bằng cách sẻ chia với bạn bè người thân của mình nhiều hơn. Chia sẻ niềm vui từ những điều bé nhất, những điều đơn giản nhất trong cuộc sống.
Luôn suy nghĩ trước khi hành động: Điều này là đặc biệt cần thiết đối với những ai còn chưa biết cách kiểm soát những trạng thái cảm xúc trong mình. Nhất là những khi nóng giận, chúng ta thường có xu hướng làm những điều không tốt cho bản thân và làm tổn thương người đối diện.
Hãy bình tĩnh và học cách lắng nghe. Hãy lường trước hậu quả để biết rằng mỗi hành động nông nổi lúc nóng giận sẽ gây nên điều gì. Học được cách suy nghĩ thấu đáo mỗi lần nóng giận, thì cũng là lúc bạn học được cách kiểm soát tham sân si hỉ nộ ái ố của chính mình.
Như tôi đã nói ở trên, tham sân si hỉ nộ ái ố là 7 trạng thái cảm xúc của con người. Điều đó có nghĩa là gì, chính là ai cũng có những xúc cảm đó, chỉ là ai bộc lộ ra nhiều hơn ai mà thôi. Bài viết này chúng tôi đã giải thích cho các bạn hiểu hỉ nộ ái ố là gì; chúng có tác động gì tới cuộc sống của chúng ta.
Trong một khuôn phép nhất định thì việc bạn thể hiện cảm xúc là chuyện hết sức bình thường. Tuy nhiên nếu bản thân không biết cách kiểm soát tham sân si hỉ nộ ái ố thì chính những cảm xúc này sẽ gián tiếp tác động xấu đến con người chúng ta. Nếu đã biết tham sân si hỉ nộ ái ố là gì, hy vọng các bạn sẽ quan tâm đến trạng thái xúc cảm của chính mình đồng thời kiểm soát chúng một cách hợp lý.